Το πολυσυζητημένο Σύστημα Εισόδου-Εξόδου (EES) της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αρχίσει να εφαρμόζεται για ορισμένους ταξιδιώτες από το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες τρίτες χώρες από τις 12 Οκτωβρίου 2025.
Η ημερομηνία, η οποία αποκαλύφθηκε από τον Independent με βάση πρόσφατα έγγραφα της ΕΕ, σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής για τους συνοριακούς ελέγχους, καθώς ορισμένοι ταξιδιώτες που θα επισκέπτονται τη ζώνη Σένγκεν θα πρέπει πλέον να παρέχουν δακτυλικά αποτυπώματα και βιομετρικά δεδομένα.
Στόχος του συστήματος είναι η ψηφιοποίηση των συνοριακών διελεύσεων μέσω της διασύνδεσης όλων των συνόρων του χώρου Σένγκεν με μια κεντρική βάση δεδομένων.
Με αυτόν τον τρόπο, θα παρακολουθείται στενότερα η κίνηση των πολιτών τρίτων χωρών, θα διευκολύνεται ο εντοπισμός υπόπτων για εγκληματικές ενέργειες και θα διασφαλίζεται η τήρηση του ορίου παραμονής των 90 ημερών ανά περίοδο 180 ημερών.
Το σύστημα θα αποθηκεύει τέσσερα δακτυλικά αποτυπώματα και την εικόνα του προσώπου του ταξιδιώτη, με τα παιδιά κάτω των 12 ετών να εξαιρούνται από την υποχρέωση παροχής δακτυλικών αποτυπωμάτων.
Αντί για μια ταυτόχρονη και καθολική εφαρμογή, η ΕΕ επέλεξε μια σταδιακή προσέγγιση μετά την αποτυχία τήρησης της προθεσμίας της 10ης Νοεμβρίου 2024. Αυτό σημαίνει ότι για τους πρώτους έξι μήνες, οι ταξιδιώτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με ένα είδος «συνοριακής ρουλέτας»: ορισμένα σημεία διέλευσης θα απαιτούν βιομετρικά στοιχεία, ενώ άλλα θα συνεχίσουν να λειτουργούν με τον παραδοσιακό, αναλογικό τρόπο.
Αυτή η μεταβατική περίοδος θα διαρκέσει έως τις 9 Απριλίου 2026. Από τις 10 Απριλίου 2026, το EES θα είναι πλήρως λειτουργικό σε όλα τα σύνορα των ευρωπαϊκών χωρών που το χρησιμοποιούν. Ωστόσο, για τους ταξιδιώτες, η γραφειοκρατία δεν μειώνεται άμεσα. Ακόμη και στα σημεία ελέγχου που θα εφαρμόζουν το EES, τα διαβατήρια θα συνεχίσουν να ελέγχονται και να σφραγίζονται μέχρι την πλήρη ανάπτυξη του συστήματος.
Παράλληλα, επιβεβαιώθηκε ότι το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών και Άδειας Ταξιδίου (ETIAS), η αποκαλούμενη «Euro-visa», θα τεθεί σε λειτουργία το τελευταίο τρίμηνο του 2026. Η πιο σημαντική εξέλιξη αφορά το κόστος του, το οποίο πρόκειται σχεδόν να τριπλασιαστεί πριν καν ενεργοποιηθεί. Ενώ αρχικά το κόστος της τριετούς άδειας είχε οριστεί στα 7 ευρώ, η ΕΕ ανακοίνωσε ότι η τελική χρέωση θα ανέρχεται στα 20 ευρώ. Από την πληρωμή θα εξαιρούνται οι αιτούντες κάτω των 18 ή άνω των 70 ετών, καθώς και τα μέλη των οικογενειών πολιτών της ΕΕ.
