Επείγουσες συνομιλίες με εκπροσώπους του κλάδου της ενέργειας πραγματοποιεί η βρετανική κυβέρνηση εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για τον αντίκτυπο της αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου. Ωστόσο, πού οφείλεται η κρίση και τι κάνει η κυβέρνηση για την αντιμετώπισή της;

Τις τελευταίες εβδομάδες εκφράζονται ανησυχίες για το κόστος του φυσικού αερίου και τον αντίκτυπο που αυτό θα έχει στις τιμές της ενέργειας.

Αυτή η άνοδος οφείλεται στην μεγάλη αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου από τον Ιανουάριο του 2021, με το κόστος για τους παρόχους ενέργειας να αυξάνεται έως και κατά 70% από τον Αύγουστο, σύμφωνα με τον βιομηχανικό όμιλο Oil & Gas UK.

Η μείωση της προσφοράς και η αύξηση της ζήτησης είναι η κύρια αιτία - τα δεδομένα από το Gas Infrastructure Europe δείχνουν ότι τα αποθέματα φυσικού αερίου της ηπείρου βρίσκονται στο 75% του προηγούμενου έτους, το χαμηλότερο επίπεδο για αυτήν την εποχή από το 2013.

Η προέλευση αυτής της κρίσης μπορεί να εντοπιστεί στον περασμένο χειμώνα, ο οποίος ήταν ιδιαίτερα έντονος με τον κρύο καιρό να επεκτείνεται μέχρι τον Απρίλιο, εξαντλώντας πολλά αποθέματα φυσικού αερίου.

Επίσης, ο εφοδιασμός της Ευρώπης με φυσικό αέριο έχει μειωθεί την τελευταία δεκαετία - η Νορβηγία, ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς της ηπείρου, σημείωνε πτώση της παραγωγής για τέσσερα συνεχόμενα χρόνια.

Η παραγωγή αιολικής ενέργειας έχει επίσης καταγράψει μείωση λόγω των χαμηλότερων ταχυτήτων ανέμου και της παρατεταμένης νηνεμίας. Αυτό επηρεάζει ιδιαίτερα το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η αιολική παραγωγή είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εγχώρια πηγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Ορισμένοι θεωρούν παράλληλα ότι η Ρωσία έχει διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο στην κατάσταση αυτή. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διερευνήσει τον ρόλο του κρατικού εξαγωγέα Gazprom στην επιδείνωση της κατάστασης, καθώς υπάρχουν υποψίες ότι παρακρατεί πρόσθετες προμήθειες για πολιτικούς λόγους.

Πώς επηρεάζει η κατάσταση αυτή τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές;

Το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και για το μαγείρεμα και τη θέρμανση σε οικιακά περιβάλλοντα.

Το κόστος έχει αυξηθεί σημαντικά και οι εταιρείες ενέργειας βρίσκονται υπό πίεση καθώς δεν μπορούν να χρεώσουν πάνω από το ανώτατο όριο τιμών που έχει ορίσει ο ρυθμιστής ενέργειας Ofgem.

Το όριο αυτό αναμένεται να αυξηθεί κατά επιπλέον £139 ως απάντηση στην παγκόσμια αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου, αλλά η αύξηση μπορεί να μην είναι αρκετή για ορισμένες εταιρείες οι οποίες δεν θα καταφέρουν να καλύψουν το κόστος τους.

Πέντε μικροί προμηθευτές - Utility Point, People’s Energy, PFP Energy και MoneyPlus Energy - έχουν καταρρεύσει από τον Αύγουστο και υπάρχουν φόβοι ότι πολλές περισσότερες εταιρείες θα μπορούσαν να κλείσουν, με τους μεγάλους προμηθευτές Bulb και Green Energy να προειδοποιούν ότι μπορεί να μην επιβιώσουν το χειμώνα χωρίς πρόσθετη κρατική υποστήριξη.

Άλλες επιπτώσεις της κρίσης;

Οι επιπτώσεις της κρίσης φυσικού αερίου γίνονται αισθητές σε πολλούς τομείς. Υπάρχουν ανησυχίες για ελλείψεις σε ανθρακούχα ποτά, μπύρα και προϊόντα κρέατος λόγω έλλειψης διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου προκάλεσαν προσωρινή διακοπή λειτουργίας δύο τεράστιων εργοστασίων λιπασμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο, οδηγώντας σε μείωση της προμήθειας CO2, το οποίο είναι υποπροϊόν της διαδικασίας παραγωγής.

Το αέριο χρησιμοποιείται για την σφαγή ζώων και ως συστατικό στη διαδικασία ψύξης των προϊόντων κρέατος καθώς και σε εκατοντάδες άλλα προϊόντα όπως αναψυκτικά, ανθρακούχο νερό, μπύρες κ.α.

Αυτές οι ελλείψεις κινδυνεύουν να «ακυρώσουν τα Χριστούγεννα» σύμφωνα με ορισμένους επικεφαλής της βιομηχανίας.

Τι μπορεί να κάνει η κυβέρνηση για όλα αυτά;

Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι οποιαδήποτε επίπτωση στις προμήθειες φυσικού αερίου είναι προσωρινή και ότι παρακολουθεί συνεχώς τις εξελίξεις.

Ο Kwasi Kwarteng, Υπουργός Επιχειρήσεων, Ενέργειας και Βιομηχανικής Στρατηγικής του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε την Τρίτη πως εξετάζεται η παροχή κρατικών δανείων για τη στήριξη εταιρειών. 

Η κυβέρνηση απέρριψε ωστόσο τις εκκλήσεις για κατάργηση του ορίου τιμών ενέργειας. 

«Το ανώτατο όριο των τιμών παραμένει για να προστατεύσει τους καταναλωτές από την ξαφνική αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και θα τους εξοικονομήσει χρήματα αυτό το χειμώνα», δήλωσε τη Δευτέρα ο επίσημος εκπρόσωπος του πρωθυπουργού.